คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 41/2557

คำพิพากษาย่อสั้น

คดีที่ผู้ฟ้องคดีเป็นเอกชนยื่นฟ้องผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสองซึ่งเป็นหน่วยงานทางปกครอง อ้างว่า ตายายของผู้ฟ้องคดีได้ครอบครองทำประโยชน์ในที่ดินตามใบไต่สวน เลขที่ ๒๖ เลขที่ ๕๒ และเลขที่ ๗๔ โดยนำที่ดินตามใบไต่สวน เลขที่ ๗๔ ไปขอออกโฉนดที่ดินต่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ แต่ไม่สามารถออกโฉนดที่ดินได้ เนื่องจากเจ้าหน้าที่กระทรวงกลาโหมได้อายัดที่ดินตามใบไต่สวน เลขที่ ๕๒ และเลขที่ ๗๔ ไว้ เมื่อยายของผู้ฟ้องคดีถึงแก่ความตาย กระทรวงการคลังเข้ามาดูแลที่ดินที่ถูกอายัดและให้ตาของผู้ฟ้องคดีไปถอนชื่อยายของผู้ฟ้องคดีออกจากใบไต่สวน หลังจากนั้นมารดาของผู้ฟ้องคดีทราบภายหลังว่าเป็นการหลอกลวงให้ลงลายมือชื่อในหนังสือยกที่ดินให้กระทรวงการคลัง เมื่อผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ ได้ออกโฉนดที่ดินพิพาททั้ง ๓ แปลง ให้แก่กระทรวงการคลัง ตามโฉนดที่ดิน เลขที่ ๕๕ เลขที่ ๗๔ และเลขที่ ๓๑๐๐ โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ ได้บังคับให้มารดาของผู้ฟ้องคดีชำระค่าเช่าที่ดินให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ เมื่อมารดาของผู้ฟ้องคดีถึงแก่ความตาย ผู้ฟ้องคดีได้ร้องเรียนขอความเป็นธรรมไปยังผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสอง แต่กลับมีหนังสือแจ้งว่า ไม่อาจยกเลิกโฉนดที่ดินทั้งสามแปลงได้ เพราะเป็นกรรมสิทธิ์ของกระทรวงการคลัง หลังจากนั้นคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ มีมติให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ คืนที่ดินให้แก่ผู้ฟ้องคดี แต่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ ไม่ปฏิบัติตาม ขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งให้ผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสองคืนที่ดินทั้งสามแปลงให้แก่ผู้ฟ้องคดี ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๑ ให้การว่า ที่ดินตามใบไต่สวนทั้งสามแปลงเป็นที่ดินราชพัสดุ เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ๒ ให้การว่า การออกโฉนดที่ดินนั้นชอบด้วยกฎหมายแล้ว ขอให้ยกฟ้อง เห็นว่า การที่ศาลจะพิพากษาตามที่ผู้ฟ้องคดีมีคำขอได้นั้น ศาลจำต้องพิจารณาให้ได้ความเสียก่อนว่าที่ดินพิพาทเป็นที่ดินที่ผู้ฟ้องคดีมีสิทธิครอบครองตามที่กล่าวอ้างหรือเป็นที่สาธารณสมบัติของแผ่นดิน แล้วจึงจะพิจารณาประเด็นอื่นต่อไป จึงเป็นคดีเกี่ยวกับสิทธิในที่ดิน อันอยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม